Bệnh cường giáp: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và xử trí

TDHSC – Ngày 15/9/2024, Bệnh cường giáp là hội chứng phổ biến do nhiều bệnh gây nên, trong đó Basedow là nguyên nhân gây bệnh cường giáp hay gặp nhất. Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa và tăng trưởng của cơ thể. Vậy bệnh cường giáp nguy hiểm như thế nào?

1. Cường giáp là gì?

Cường giáp là một tình trạng bệnh lý mà tuyến giáp hoạt động quá mức, sản xuất ra quá nhiều hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3). Hai hormone này đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của cơ thể, khi bị sản xuất dư thừa sẽ gây ra những tác động không tốt đến sức khỏe.

2. Nguyên nhân gây bệnh cường giáp

Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến cường giáp, bao gồm:

• Bệnh Basedow (Graves’ disease): Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của cường giáp, xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công nhầm vào tuyến giáp, khiến tuyến này tiết ra quá nhiều hormone.
• Nang giáp đa nhân: Các nốt u nhỏ trong tuyến giáp có thể kích thích tuyến giáp sản xuất dư thừa hormone.
• Viêm tuyến giáp: Khi tuyến giáp bị viêm, lượng hormone dự trữ trong tuyến sẽ được giải phóng một cách ồ ạt vào máu, dẫn đến cường giáp tạm thời.
• U tuyến giáp độc: Một khối u lành tính trong tuyến giáp có thể tự hoạt động độc lập và sản xuất hormone giáp mà không cần sự điều chỉnh của cơ thể.
• Sử dụng quá nhiều iod: Chế độ ăn uống hoặc sử dụng thuốc chứa nhiều iod cũng có thể kích thích tuyến giáp hoạt động quá mức.

3. Triệu chứng của bệnh cường giáp

Người mắc bệnh cường giáp có thể gặp các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Giảm cân không rõ nguyên nhân: Dù ăn uống bình thường hoặc thậm chí nhiều hơn, nhưng người bệnh vẫn giảm cân nhanh chóng.
• Nhịp tim nhanh: Nhịp tim thường xuyên trên 100 nhịp/phút, tim đập nhanh hoặc không đều.
• Hồi hộp, run tay: Cảm giác lo lắng, căng thẳng quá mức mà không có lý do rõ ràng.
• Mồ hôi nhiều: Cơ thể thường xuyên cảm thấy nóng, ra mồ hôi nhiều kể cả khi không vận động.
• Tăng kích thước tuyến giáp: Cổ có thể phình to, dấu hiệu của bướu cổ.
• Rối loạn kinh nguyệt: Ở phụ nữ, cường giáp có thể gây rối loạn kinh nguyệt, chu kỳ kinh ngắn hoặc ít đi.
• Rối loạn giấc ngủ: Khó ngủ, hay tỉnh giấc giữa đêm.
• Khó chịu, mệt mỏi: Mặc dù người bệnh có thể có nhiều năng lượng nhưng vẫn cảm thấy mệt mỏi do cơ thể bị đốt cháy năng lượng quá nhanh.

4. Chẩn đoán cường giáp

Để chẩn đoán bệnh cường giáp, bác sĩ thường sử dụng một số phương pháp như:

• Xét nghiệm máu: Đo nồng độ hormone T3, T4 và hormone kích thích tuyến giáp (TSH) trong máu. Ở người bị cường giáp, T3 và T4 sẽ tăng, còn TSH sẽ giảm.
• Siêu âm tuyến giáp: Phương pháp này giúp đánh giá cấu trúc tuyến giáp, phát hiện các nốt hoặc u tuyến.
• Xạ hình tuyến giáp: Bệnh nhân sẽ được tiêm một lượng nhỏ chất phóng xạ vào cơ thể và sau đó sử dụng máy quét để xác định mức độ hoạt động của tuyến giáp.
• Kiểm tra hình ảnh: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu chụp CT hoặc MRI để xem xét chi tiết hơn.

5. Xử trí và điều trị bệnh cường giáp

Điều trị cường giáp phụ thuộc vào nguyên nhân, tuổi tác và tình trạng sức khỏe của người bệnh. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

• Thuốc kháng giáp: Các loại thuốc như methimazole hoặc propylthiouracil được sử dụng để giảm sản xuất hormone giáp.
• Iod phóng xạ: Bệnh nhân uống một liều iod phóng xạ, chất này sẽ được hấp thụ bởi tuyến giáp và làm phá hủy một phần của nó, giúp giảm sản xuất hormone.
• Phẫu thuật: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp để kiểm soát bệnh.
• Thuốc chẹn beta: Thuốc này không điều trị cường giáp trực tiếp nhưng giúp kiểm soát triệu chứng như nhịp tim nhanh và hồi hộp.
• Điều chỉnh lối sống: Giảm stress, ăn uống lành mạnh và theo dõi đều đặn sức khỏe để quản lý tốt tình trạng cường giáp.

6. Kết luận

Cường giáp là một bệnh lý nghiêm trọng nhưng có thể điều trị và kiểm soát tốt nếu được phát hiện sớm. Việc nhận biết các triệu chứng và thăm khám định kỳ là cách hiệu quả để ngăn ngừa các biến chứng và duy trì chất lượng cuộc sống. Nếu có triệu chứng hoặc nghi ngờ mắc bệnh, bạn nên thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

PHÒNG KHÁM THUẬN ĐỨC

THUAN DUC HEALTH SCIENCE CENTER

Lương Y Nguyễn Thị Thanh

Khoẻ Vui Hạnh phúc hơn cho mọi người!

Trụ sở chính: Lý Văn, Phú Điền, Nam Sách, Hải Dương

Cơ sở 2: Số 20, Phố Quyết Tiến, Khu đô thị Âu Việt, Phía Tây cầu Phú Lương, TP. Hải Dương

Cơ sở 3: Số 28 BT2, Khu đô thị Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội (VPĐD)

Điện thoại: 0912528800; 0912808800

Hotline: 0906008806

Website: www.phongkhamthuanduc.vn

(Quý vị truy cập vào website để đặt lịch khám hẹn trước)