Diễn biến của bệnh viêm gan B và cách ứng phó

TDHSC – Viêm gan B là bệnh thường gặp, đặc biệt là ở Việt Nam ước tính có tới 20% dân số mắc Viêm gan B. Viêm gan B lây theo 3 con đường chính đó là: (1) từ mẹ sang con, (2) đường máu, (3) tình dục không an toàn. Khi bị nhiễm viêm gan B sẽ có những diễn biến như thế nào, mời quí vị đọc tiếp bài dưới đây của bác sĩ Phòng khám Thuận Đức, Lương y Nguyễn Thị Thanh để có thêm thông tin tham khảo và phòng ngừa tốt nhất cho bản thân và gia đình.

Sau khi nhiễm vào cơ thể, virus viêm gan B có thời gian ủ bệnh khoảng từ 3-6 tháng tùy người. Sau đó virus bắt đầu hoạt động gây nên bệnh viêm gan B cấp tính.

Diễn tiến của Viêm gan B cấp tính?

Nếu virus tiếp tục phát triển và nhân lên gây hủy hoại tế bào gan lượng lớn, nếu không điều trị kịp thời bệnh nhân có thể tử vong vì suy gan cấp. Nếu cơ thể hình thành đáp ứng miễn dịch, điều trị phù hợp thì bệnh có thể thoái lui, hoặc nếu không điều trị phù hợp sẽ chuyển thành viêm gan mạn, dần dẫn tới xơ gan, ung thư gan và tử vong. Diễn biến giữa các giai đoạn cấp, mạn, xơ gan, ung thư gan, tử vong tùy thuộc vào từng người, thông thường tính theo hàng nhiều tháng, tới hàng năm.

Khi nào thì bệnh viêm gan B tiến triển thành suy gan cấp? Điều này rất khó nói, cũng chưa biết rõ tại sao. Có những người nhiễm trở thành cấp tính luôn, có bệnh nhân trên nền viêm gan B mạn trở thành cấp tính, có bệnh nhân viêm gan B thể ẩn trở thành cấp tính. Tuy nhiên tình huống hay gặp là do bệnh nhân đang duy trì thuốc diệt virus sau đó ngừng một thời gian thì dường như khả năng tái bùng phát sẽ cao hơn. Khoa học hiện nay tiếp tục nghiên cứu, giải thích và tìm cách ứng phó.

Nếu bạn mắc Viêm gan B thì làm thế nào?

(1) Nếu bạn mắc Viêm gan B và có xét nghiệm men gan tăng. Bạn cần được bác sĩ cân nhắc điều trị thuốc diệt virus, theo dõi định kỳ mỗi 1-3-6 tháng.

(2) Nếu bạn mắc Viêm gan B và có xét nghiệm men gan bình thường. Bạn cần được khám kĩ dựa vào khám, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm, sinh thiết gan và được cân nhắc điều trị thuốc diệt virus, theo dõi định kỳ mỗi 1-3-6 tháng. Bởi vì ngay cả khi men gan bình thường thì tổn thương gan đã có thể tiềm tàng. Tùy từng tình huống bác sĩ chuyên khoa sẽ cho bạn một lời khuyên tốt nhất. Chắc chắn phải cần ý kiến bác sĩ chuyên khoa, nhiều kinh nghiệm để đảm bảo tầm soát và xử lý sớm.

(3) Trong trường hợp mắc Viêm gan B (HBsAg), lượng virus nhiều (HBV-DNA cao) nhưng xét nghiệm bình thường (men gan không tăng), các phương pháp đo độ xơ hoá gan không phát hiện xơ hoá đáng kể. Trong trường hợp này, bệnh nhân cũng có thể được bác sĩ chỉ định dùng thuốc diệt virus sớm hơn nếu có thêm những lý do như sau: tiền sử gia đình có người mắc viêm gan nặng, xơ gan, ung thư gan…

Dự phòng viêm gan B như thế nào?

(1) Giảm phơi nhiễm và ngăn ngừa 3 con đường lây nhiễm (mẹ sang con, đường máu và tình dục an toàn);

(2) Tiêm phòng vaccine Viêm gan B cả trẻ em và người lớn;

(3) Khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra viêm gan B và khả năng miễn dịch của cơ thể với virus Viêm gan B.

Khám sức khỏe như thế nào để theo dõi và phòng viêm gan B tốt nhất?

(1) Nếu bạn đã tiêm phòng: cần theo dõi và định lượng nồng độ kháng thể kháng viêm gan B. Nồng độ này trên 10 mUI/mL là đủ để bảo vệ cơ thể, tối ưu với virus là trên 1000 mUI/mL. Nếu chưa đạt cần tiếp tục tư vấn và tiêm phòng.

(2) Nếu bạn chưa tiêm phòng: đi tiêm phòng.

Các tình huống nguy hiểm và ứng phó?

(1) Ngừng điều trị thuốc diệt virus khi lượng virus đã xuống thấp. Ứng phó: không ngừng thuốc, cần bác sĩ chuyên khoa theo dõi sát theo kế hoạch.

(2) Nhiễm virus từ trước gây nên bùng phát. Ứng phó: khám sức khỏe định kì, định lượng kháng thể kháng virus viêm gan đảm bảo nồng độ đủ bảo vệ, và tiêm phòng.

(3) Nhiễm virus viêm gan B thể ẩn. Ứng phó: khám sức khỏe định kì, đếm số lượng virus, tiêm huyết thanh phòng bệnh.

Các tình huống đặc biệt và ứng phó?

(1) Nếu bạn mắc viêm gan B thể ẩn, lượng virus dưới ngưỡng: cần chủ động theo dõi lâm sàng và xét nghiệm, chú ý men ALT, AST, tiểu cầu; và định kì đếm virus; thời gian an toàn là 1-3-6 tháng tùy mức độ; ngưỡng theo dõi đảm bảo rất an toàn là 1 tháng, an toàn là trong vòng 3 tháng, không an toàn khi muộn hơn. Đặc biệt, nếu có triệu chứng mệt, chán ăn, rối loạn tiêu hóa thì cần kiểm tra ngay.

(2) Làm thế nào để biết gan có bị xơ hay không: khi xơ gan nặng, có triệu chứng bụng chướng, nôn máu, phù toàn thân, bệnh não hôn mê là đã quá nặng; xơ gan cần được phát hiện sớm bằng các dấu hiệu sớm được nhận biết trên chụp hình ảnh gan (siêu âm, chụp cắt lớp, chụp cộng hưởng từ; và xét nghiệm). Có thể sớm phát hiện bằng kĩ thuật đo độ xơ hóa gan: elastography hoặc một số kĩ thuật khác.

(3) Làm thế nào để biết gan có bị ung thư hay không: giai đoạn sớm cần dựa vào các yếu tố nguy cơ (người mắc bệnh gan mạn), chủ động tầm soát bằng siêu âm, chụp chiếu và xét nghiệm các yếu tố nguy cơ và dấu ấn ung thư gan như AFP, PIVKA…

Poster diễn tiến huyết thanh khi bị viêm gan B

Diễn giải poster nêu trên:

Các marker:

+ HBsAg: Kháng nguyên bề mặt; Biểu hiện: Có nhiễm Viêm gan B

+ Anti-HBs: Kháng thể bề mặt; Biểu hiện: Có kháng thể kháng Virus viêm gan B

+ Anti-HBc: Kháng thể lõi toàn phần; Biểu hiện: Phơi nhiễm virus Viêm gan B

+ IgM-anti-HBc: Kháng thể lõi IgM; Biểu hiện: Đang nhiễm virus Viêm gan B

Nhiễm virus viêm gan B có hai thể: Cấp tính và Mạn tính

+ Viêm gan B cấp tính: HBsAg (+), Anti-HBc (+) và Anti-HBc IgM (+)

+ Viêm gan B mạn tính: HBsAg (+), Anti-HBc (+) và Anti-HBc IgM (-)

Không nhiễm virus viêm gan có 3 hình thái: Có miễn dịch do nhiễm virus, có miễn dịch do tiêm vaccine, cảm nhiễm không có miễn dịch

+ Có miễn dịch do nhiễm virus: HBsAg (-), Anti-HBs (+), Anti-HBc (+)

+ Có miễn dịch do tiêm vaccine: HBsAg (-), Anti-HBs (+), Anti-HBc (-)

+ Cảm nhiễm không có miễn dịch: HBsAg (-), Anti-HBs (-), Anti-HBc (-)

Lược đồ nhận biết tiến triển của Viêm gan virus

Đường lây truyền của virus gây viêm gan

Phòng khám Thuận Đức khuyến cáo:

Để tránh những trường hợp phát hiện muộn các bệnh lý, trong đó có ung thư gan; Phòng khám Thuận Đức, Lương Y Nguyễn Thị Thanh khuyến cáo bạn cần được (1) Kiểm tra sức khoẻ định kỳ 6 tháng/1 lần để đánh giá tình trạng với người khoẻ mạnh không có bệnh; 3 tháng/lần hoặc ngắn hơn với trường hợp có bệnh mạn tính (thời gian khám ngắn hơn tuỳ thuộc bác sĩ khuyến cáo cho các bệnh lý cụ thể); (2) Nếu có các yếu tố nguy cơ và triệu chứng của bệnh gan, người bệnh cần được theo dõi điều trị đúng đắn, trong đó có siêu âm, đo độ xơ hóa gan và xét nghiệm máu tầm soát ung thư sớm để mang lại Khoẻ Vui Hạnh phúc. Bạn có thể tới Phòng khám chúng tôi để được khám trực tiếp hoặc liên hệ qua hotline 0906008806 hoặc đặt lịch qua website để lên lịch hẹn trước với bác sĩ.

Máy siêu âm Logiq P9, Hoa Kỳ, cho phép đánh giá độ xơ hoá gan (Hiện nay Phòng khám đang hỗ trợ 50% kinh phí với người bệnh Viêm gan B mạn tính)

Với các trường hợp viêm gan virus, trong đó có viêm gan B, Phòng khám có các bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, và nhiều máy xét nghiệm, siêu âm để đánh trị, theo dõi điều trị và tư vấn mang lại Khoẻ Vui Hạnh phúc hơn cho bệnh nhân mắc bệnh lý nguy hiểm này.

Đặc biệt, ngày 12/11/2022, nằm trong chiến lược nâng tầm Khoẻ Vui Hạnh phúc hơn cho các bệnh nhân và mọi người, Phòng khám Thuận Đức, Lương Y Nguyễn Thị Thanh đưa vào hoạt động máy siêu âm thế hệ mới trang bị phần mềm Logiq P9, có đủ các đầu dò hiện đại cho các bệnh lý ổ bụng, tim, mạch máu; thai sản và ứng dụng công nghệ 4-5D giúp chẩn đoán sớm, rõ, nét nhiều bệnh lý phức tạp; đặc biệt ứng dụng công nghệ Shear Wave Elastography cho phép đánh giá độ xơ hoá gan chính xác mà không cần phải sinh thiết; giúp theo dõi, xử trí sớm nhiều trường hợp bệnh khó nặng… đưa ra phương hướng điều trị, theo dõi và dự phòng xơ gan tiến triển thành nặng hơn. Quý vị có thể liên hệ trước để đặt lịch kiểm tra độ xơ hoá gan bằng phương pháp Elastography.

Trân trọng!

Dr. Thiện Lương